Nem nắm quê tôi
Xuân mới sắp gần kề, đâu đó ven đường ta bắt gặp những bông mận trắng xóa xen lẫn sắc hồng của những cành đào phai. Trẻ con thêm tuổi mới nhìn chúng háo hức lòng vui chi lạ.
Nhưng năm mới đến cũng báo hiệu mái tóc mẹ thêm nhiều sợi bạc, khóe mắt mẹ điểm thêm nhưng vết chân chim in hằn theo năm tháng.
Tết về, nhà tôi ngoài những món ăn đậm đà nét cổ truyền người Bắc như: bánh chưng xanh, hành muối, canh măng miến mộc nhĩ, giò lụa, chả quế,… thì còn một món nữa không bao giờ thiếu trên mâm cơm Tết nhà tôi, ấy chính là món nem nắm.
Món ăn giản dị như chính người làm ra nó, ngày còn sống bố chính là người thổi hồn và nắm giữ bí quyết để làm nên những chiếc nem nhỏ xinh được tạo ra từ đôi tay cần mẫn, gói bọc biết bao niềm yêu thương, thành kính của con cháu dâng lên tổ tiên những ngày đầu xuân mới của đất nước, dân tộc.
Tôi chẳng biết món ăn dân dã ấy nó ra đời trong ngôi nhà đơn sơ mộc mạc của gia đình tôi từ khi nào. Chỉ biết rằng, ngay từ khi biết nhận thức, cứ Tết đến xuân về là món ăn giản đơn, chất phác ấy đã là một phần không thể thiếu trong mâm cỗ Tết nhà tôi.
Mà kể cũng lạ, thành phần tạo nên món ăn đó nó đâu phải từ sơn hào hải vị gì cho cam. Tất cả nguyên liệu đều là những thứ dễ kiếm tìm, có khi còn là những thứ bị thừa dễ bỏ đi (như bì lợn), nhà nhà người người đều có thể làm, nhưng với mấy chị em tôi, chiếc nem ngon nhất vẫn là chiếc nem được chính bố tôi tạo ra từ căn bếp nhỏ đặc quánh mùi khói.
Để có những chiếc nem nắm chuẩn vị thân quen thì đúng cái ngày bố gói giò xào (giò mỡ) chừng 27 Tết là y rằng khi đi chợ bố dặn mẹ xin thêm người bán hàng ít bì lợn. Cái phần mà có khi cô bán hàng cho thêm vào cái làn cơ man nào thịt mẹ mua gói giò hay chuẩn bị gói bánh chưng.
Mẹ không quên mua thêm ít thịt nạc và trưa ấy tôi cùng cu út đứa bóc tỏi, đứa lau lá dong vừa được chị rửa sạch để ráo nước. Trong bếp chị gái đang rang gạo cho đến khi vàng ươm như màu nắng óng ả trưa hè và đem đi xay, gạo xay xong được gọi là thính. Nguyên liệu mẹ mua về được tự tay bố sơ chế.
Bố tỉ mẩn, cẩn trọng từng chút ngồi nhổ hết những chiếc lông lợn còn sót lại trên miếng bì. Sau đó bố đem luộc chín tới những miếng bì ấy trên bếp. Đợi khi bì lợn đã đủ độ chín theo ý là bố vớt ra để nguội và thái thật mỏng và đều tay.
Tỏi bóc vỏ băm nhuyễn là nguyên liệu hoàn hảo kết hợp cùng thính tạo nên độ chua dịu vừa ăn cho món nem, bì lợn thái mỏng điểm xuyến tùy vào khẩu vị người thưởng thức mà cho nhiều bì hay ít, các loại gia vị như bột canh, mì chính.
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu làm nem, bố sai tôi rửa sạch chiếc cối đá nặng trĩu tay. Ngày trước tôi đã từng thắc mắc với bố: "Sao bố không mang thịt đi xay cho nhanh, bố giã thịt làm gì cho mất thời gian và công sức?".
Nhưng bố nói: "Xay thịt thì ra chợ bố cũng mua được món nem này, nhưng để làm món nem chua của ông nội các con thì thịt giã tay cho nhuyễn là ngon nhất, đó mới là công đoạn quyết định độ mịn, rèn sự nhẫn nại của người làm".
Cối đá sau khi tôi rửa sạch, để ráo nước cho thật khô bố liền cho thịt nạc để sống vào giã nhuyễn, giã đến khi chày gần như bị độ nhuyễn của thịt làm cho nặng tay vít chiếc chày xuống là công đoạn giã thịt đã xong.
Sau đó bố cho thịt vào chiếc xoong rộng miệng trộn cùng bì lợn, nêm gia vị vừa ăn, và cuối cùng là trút toàn bộ tỏi đã băm nhỏ cùng thính vào bóp cho đều tay đến khi cảm nhận bột thính đã hòa trộn làm một cùng với thịt là công đoạn làm nem đã gần như hoàn tất.
Cuối cùng đến công đoạn người khéo tay nhất nhà là mẹ tôi thực hiện, mẹ chia đều các nắm nem vừa lòng bàn tay người làm đem gói vào lá dong hoặc lá chuối đã lót sẵn lá đinh lăng hay lá sung, lấy lạt buộc lại và treo ở chỗ thoáng gió là món nem nắm đã hoàn tất.
Để nem khoảng từ 2 đến 3 ngày tùy vào thời tiết (lạnh nem lên men chậm hơn thì độ chua cũng dịu hơn là thời tiết ấm). Thịt nạc được gặp thính chính là nguyên tắc làm cho thịt từ sống mà chuyển sang chín. Đó chính là điểm nhấn ấn tượng của món nem nắm cổ truyền theo công thức của gia đình tôi.
Món nem không thể thiếu ngày Tết của gia đình tôi
Ngày Tết khi mà nhà nhà đều trữ những thức ăn giàu năng lượng, độ béo và khó tiêu. Có được món nem chua nắm chua dịu ăn ghém cùng lá đinh lăng sẽ cảm nhận độ bùi bùi nơi cuống họng.
Chấm món nem chua nắm với nước mắm chua ngọt hay tương ớt đều rất hợp. Món ăn không gây ngán, mà trái lại còn là thành phần cân bằng các loại thức ăn khiến người thưởng thức thấy dễ tiêu mà còn cảm nhận được sự thanh tao, nhẹ nhàng, vừa bình dị lại thân quen.
Với gia đình tôi, mâm cơm đoàn viên không thể thiếu món nem chua nắm ghém lá đinh lăng hay lá sung ấy.
Giờ đây, "người thổi hồn và giữ linh hồn" món nem nắm đã đi xa nhưng mâm cơm Tết của gia đình tôi không bao giờ thiếu món ăn gợi bao ký ức về người đã tạo ra nó cũng như thổi bao yêu thương vào miền ký ức những thành viên của gia đình.
Để rồi, sau 13 mùa xuân đã đi qua, trong mâm cơm đón khoảnh khắc giao thừa đầu tiên của năm mới, món nem nắm ghém lá đinh lăng vẫn luôn được đặt ở một vị trí trang trọng thể hiện tình yêu sự tưởng nhớ của chúng tôi tới bố.
Đêm giao thừa, bên cạnh những món ăn cổ truyền của gia đình, thưởng thức món nem nắm gợi nhớ người đi xa khóe mắt mẹ có gì rưng rưng, còn chúng tôi - những đứa con của mẹ cùng các cháu của bà vừa thưởng thức món nem nắm vừa nghe mẹ kể chuyện "ngày xưa". Bất giác trong tôi có gì đó nghèn nghẹn bởi những kỷ niệm xưa cũ lại ùa về.
Những kỷ niệm nuôi lớn tuổi thơ mấy chị em tôi. Ở đó có cái dáng gầy gầy xương xương của bố cùng nụ cười hiền mỗi độ Tết đến xuân về. Ở đó giọng nói của bố lại cất lên: "Mẹ mày đi chợ nhớ mua nguyên liệu để tôi làm món nem nắm".
"Món Tết quê nhà" cảm ơn hơn 610 bạn đọc đã gửi bài
Cuộc thi là nơi chia sẻ những bí quyết về các món ăn truyền thống ngày Tết, cũng là cơ hội cho những người con xa quê được dịp chia sẻ những cảm xúc về ngày Tết, những câu chuyện đón Tết, ký ức sum họp ấm áp, mâm Tết xa quê của bạn...
Bạn đọc có thể viết về những câu chuyện thú vị quanh mâm cơm Tết, những món ăn tình thân sum họp gia đình, những món ăn "bắt buộc" phải có trong mâm cơm ngày Tết của từng vùng miền, những món ăn đặc trưng... cũng như tâm tư về ngày Tết quê mình qua ẩm thực.
Thời gian nhận tác phẩm từ ngày 20-10 đến hết ngày 15-12-2022. Lễ trao giải dự kiến diễn ra vào ngày 31-12-2022, tác giả và tác phẩm đoạt giải cuộc thi sẽ được công bố trên giai phẩm Tuổi Trẻ Xuân Quý Mão 2023.
Các bài sơ khảo sẽ được in thành sách.
Bài dự thi tối đa 1.500 chữ, khuyến khích kèm theo ảnh, video minh họa gửi về email montetquenha@tuoitre.com.vn.
Ban tổ chức đã nhận được hơn 610 bài của bạn đọc. Danh sách bạn đọc gửi bài từ 20-10 đến ngày 11-12:
Tương Quan, Nguyễn Tín, lê tuyết, kim cương, Tuan bui thanh, Hoang Tran, Đinh Trung, Đình Tuấn Đào, Chung Thanh Huy, tran van tam, Van Hung Nguyen, Trang nguyen Thi, Mai Trang, Dung Huynh Thi, phương phương trần, Thanh Xuân Nguyễn, Anh Tu Nguyen, Ngọc Diễm, Hạnh Bảo, Anh Tran, Nhu Phuong, Le Phuc An Nguyen, An nhiên Lý, anhhung phamtruong, Khiem Thi Hoang, Dung Tran, mỹ liên phạm, Phạm Anh Tuấn, Sửu Nguyễn, Hậu Nguyễn, Quang Ngo, Quynh nhu, Thanh Nga Nguyen, Đức Anh, thuy luong, yen pham, lưu thị bình, Mai Nguyen Van, Tuan Dao Minh, Nguyễn Thị Thu, Phú Hữu Huỳnh, Đức Thọ Phạm, Vu ta tu, Le Quoc Ky, Hoà Nguyễn Văn, Le Dieu, Tuan cuong, Hải Yến Trịnh Thị, Minh Trinh, Nhien Phuong, Lê Thanh An, Tuyết Lan Lê Thị, Dũng mai Đức, Thai Hoang, Diệu Lê, Trang Nguyễn Thuỳ, Thanh Kỳ Võ, Bếp của Sen, em Nguyên, thoai ngo, Le Hoang Hiep, Tuấn Khang Nguyễn, Lê Phương Thảo, Vũ Trần,My Nguyen, Dung Ha, Yến Trinh, Minh Phung, Quang Ngo, Minh Loc Duong Van, Nguyễn Hiên, Nga Cao, Thanh Thu Nguyen, Pham Anh Tuan, Hiển Bùi, Hoai Le Thi, Lieu Nguyen, Quynh Truc, thuy chu minh, Sinh Nguyen, Ngoc Tran, phuong hoai, Toản Cao Ngọc, hoan doan, Nguyen Tuong Van, van tu nguyen, huuthinh do, Ruby Pham, Si Lecong, Cao Phan Thanh, My Nguyen, Long Bao quynh, Tôi yêu Việt Nam, Nhung Mai, Thinh Nguyen, nhi Nguyễn, Huyền Nguyễn, Thảo Ngô, Hữu Đức Nguyễn, Tuandao Minh, Duong Le Duc, Nguyen Thi Huyen Nga, Tran Hieu Nguyen, Thanh Tam, phuong hoai, Hoai Vu, Trung mai, van luong, Duc Nguyen Huu, Thi Thuy Tran, Như Hiền, Uc Nguyen, Ngoan Do, Lai Nguye, Binh Nguyen Thanh, Ha Nguyen, Thao Nguyen Hoang, Khanh Ha Ca Vo, lưu thị bình, Quốc rin Pham, Ma Tân Xứ Nẫu, duyên hồng pt, Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Trần Hiếu Nguyễn, my Nguyễn, Dinh Trung, Tho Ton, Tuyen nguyen, Nguyễn Thị Thùy Trang, Dung ha, Vu ta tu, Tèo cao minh, Thi dao mai, Trần Mẫn Đạt Huỳnh, giang vy, Thu Nguyễn, ngoc nguyen, Nguyễn Thi lê My, Thanh Nga Nguyen, Cook Tom, Hoc Nguyen van, tuyethuynh1964, Dieu Linh ha Thi, Dong Nguyen The, Quỳnh Iris de Prelle, Mỹ Hà Đoàn, Duy Buu, Tường Anh Linh, Tuyết Nhung Triệu, Song Dai, Dong Mây Thong, Trang Nguyễn Thị Thùy, Hạnh Bảo, Trần Hiếu Nguyễn, phước vothi, Trần Thị Thoan, vinh hoa nguyen, Đạt Nguyễn Huỳnh, Thị Hiền Lê, Phùng Mỹ Lâm, Hien Duong, Minh Út Nguyễn, Loc Le, Phuong Hoai, Binh An, Ha Thu, Nguyễn Ngọc Hùng, Kim Ngân Cao, Nga Cao, Nguyễn Văn Mai, Hồng Thắm, duc nguyen nguyen, Thi Thuy Tran, Phạm Huỳnh Luân, Dương lê Đức, Tường Anh Linh, ngoc nguyen, Thanh Tú Nguyen dat vo, Hien Le, Hoa Mai, trang pham, lang Ton That, Kim Ha Tran, ngoc nguyen, thanhtuantqn, Trieu Ve, Le Minh Hai PT, Quỳnh Chi Ngô, Chau Que Huynh Ngoc, Diep Bui, Hoi Le Quang, Peter Ben, Anh Thư Pham, Luu Cam Van, khue viet truong, Minh La Thao, Van Hung Nguyen, Xuan Thi, Nhu Y Le Huynh, Si Lecong, Dũng Mai Duc, ngoc nguyen, Nguyen Khanh Linh, Nhung Pham, Kieu Nguyen, Hương Giang Nguyen Thi, Thanh chung chi, Thắm Bùi Thị Ngọc, Hải Bùi Thị, Nguyễn Thị Huyền Nga, Thuy Ho, Khải Trần Kym nè, Nguyễn Nhật Thanh, Yên Trám, Lê Lê, Bích Ngọc, Vũ Thần, Tạ Thanh Hải, Nhà Mây, Tùng Minh, Huong nguyen, Thị Thúy Trần, Hoàng Trần, Thanh chung chi, Vu ta tu, Hạnh Nhân Le, Kim Anh Huynh, Trương Minh Thua, Thương Hoài, Thanh Le, Hành Nghĩa, Thắm Bùi Thị Ngọc, Hồng Anh Nguyen, ThienLoc Huynh, Công Nguyễn, Nẻo Về Thiện Lành, Châu Quế Huỳnh Ngọc, nghia pham, văn Tuấn, Diệu Hiền Dương, Bích Ngọc, manh hoainam, Thuy Le, Nhung Dinh, Kha Nguyen, Lý Thị Dung, Nguyễn Thị Nở, Hien Duong, Quỳnh Nguyễn, Yến Anh Nguyễn, Nguyen Hongminh, Vũ Trần, Anh Vo, Hà Trần, Thu Hien, yen pham, Nguyen Minh, Tran Dang, Lê Văn Dũng, Hiền Anh Vũ thi, tu nguyễn đình, Kha Nguyen, Minh Tran, Anh Thien Nguyen Do, Ms Hoa, Thị Mai Hien Le, Loan Mai, Anh Nguyen, Nguyen Thi Hong Minh, bsn JoLy, (BeTo) Mưc, Thảo Nguyễn Hoàng, Ngoan Đỗ, nguyen hoa binh, phuong lien du,Thiên Nhất Trần, Hà Trần, Minh Vân Lê, Nhung Dương Thị, Ngan Lam, Huong Bui, Duong Hung, Võ Bích hạnh, Đoàn Hòa, Hùng Đinh Ngọc, Lư Thế Nhã, Thắng Phạm, Nguyệt Lại, Minh Tien, Nguyen Do, Thu Hằng Trần Thị, nguyen huyen, sg wong lan, Hai Duong Thanh, Tuyet Minh Tran, Le Le, Minh Thu, Hạo Phùng, Luyen Dinh, Ngô Quốc Việt, Minh Nguyen, Huynlinh Voduong, Tran Van Thai, Hùng Đinh Ngọc, Hảo Nguyễn Như, Loan Mai, Dung Thanh, Hoang Anh Linh, Thu Hoang, Đức Anh, Bích Phạm, Đinh Lệ, Bach Phan Tran, Nguyễn Phạm Hải Dương, Thị Hương Nguyễn, Thiên Di Kim, Bích Nhàn Nguyễn Thị, Ngô Nữ thùy Linh, Vien ngoc tran, mai lương phuong, Tra My, Phạm Thị Quyên, Mỹ Châu Nguyễn Thị, Bui Ngoc Thuy, van Truong tran, tam minh, Nga Cao, lan Huong Le Thi, Hai Bui Thi, Phuc Nguyen Nhan, Yến Lê, son pham, Hong tuoi nguyen, Linh Linh, Tuan Buu Le, Dinh Trung, thanh lan, Tặng vũ, Hoai phuong tran, ngoc nguyen, Hong ha Mary, Sơn Pham, Duc Phan Tan, Hồng Nguyễn, Quỳnh Chi Nguyễn Hoang Van, Đinh Phùng Văn, uyen bao, tu mai, Ngoc Hong, Thi Nguyen, Truc Nguyen, maitao, thảo vy, Tu Hao Lam, Huyen Nguyen Thi, Từ Linh, Trúc Phương Tivi Mẹ, Mai Tao, Giao Thừa Nguyễn, Tặng Vũ, văn Trương Trần, Phương Lý, Giao Thừa Nguyễn, Hiền Trần, Nhật Linh Phạm Ngọc, Nhan Hoang, Thị Liêu, Hồng Anh Nguyễn, ...
BAN TỔ CHỨC
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận